สารเคมีอันตราย ในงานอุตสาหกรรม มีกี่ประเภท อะไรบ้าง
สารเคมีอันตราย คือ สารเคมีที่อาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพของมนุษย์และสิ่งแวดล้อม มันสามารถก่อให้เกิดผลเสียได้หลายอย่าง รวมถึงปัญหาเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ การระคายเคืองผิวหนัง มะเร็ง และความเสียหายต่อระบบนิเวศ ในสภาพแวดล้อมทางอุตสาหกรรม สารเคมีอันตรายมักถูกใช้ในการผลิตผลิตภัณฑ์ต่างๆ มากมาย รวมถึงพลาสติก ยาฆ่าแมลง ยา และสารทำความสะอาด
ความเสี่ยงของสารเคมีอันตรายในโรงงานอุตสาหกรรม
ผลกระทบต่อสุขภาพ
การสัมผัสสารเคมีอันตรายอาจทำให้เกิดปัญหาสุขภาพได้หลายอย่าง รวมถึงปัญหาเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ การระคายเคืองผิวหนัง มะเร็ง และภาวะร้ายแรงอื่นๆ
อุบัติเหตุและการรั่วไหล
สารเคมีอันตรายนั้นมีโอกาสที่จะเกิดปฏิกิริยาต่อสภาพแวดล้อมโดยรอบได้ง่ายๆ จึงส่งผลให้การหกหรือรั่วไหลโดยไม่ตั้งใจอาจเกิดขึ้นระหว่างการขนส่ง การจัดเก็บ หรือการใช้งาน อุบัติเหตุเหล่านี้อาจส่งผลให้เกิดการบาดเจ็บสาหัสหรือเสียชีวิตได้ รวมถึงทำลายสิ่งแวดล้อมด้วย
ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
สารเคมีอันตรายหลายชนิดอาจเป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม และการปล่อยสู่อากาศ น้ำ หรือดินอาจส่งผลระยะยาวต่อระบบนิเวศและสัตว์ป่า
สารเคมีอันตรายในโรงงานอุตสาหกรรมมีอะไรบ้าง?
- กรด : กรดเป็นสารเคมีที่มีค่า pH ต่ำและอาจทำให้เกิดแผลไหม้และการบาดเจ็บอื่นๆ หากสัมผัสกับผิวหนังหรือเยื่อเมือก ตัวอย่างของกรด ได้แก่ กรดไฮโดรคลอริก กรดซัลฟิวริก และกรดไนตริก
- เบส : เบสเป็นสารเคมีที่มีค่า pH สูงและยังอาจทำให้เกิดแผลไหม้และการบาดเจ็บอื่นๆ ได้หากสัมผัสกับผิวหนังหรือเยื่อเมือก ตัวอย่างของเบส ได้แก่ โซเดียมไฮดรอกไซด์และโพแทสเซียมไฮดรอกไซด์
- ตัวทำละลายอินทรีย์ : ตัวทำละลายอินทรีย์คือสารเคมีที่ใช้ในการละลายสารอื่นๆ และอาจเป็นอันตรายได้หากสูดดมหรือกินเข้าไป ตัวอย่างของตัวทำละลายอินทรีย์ ได้แก่ อะซีโตน โทลูอีน และไซลีน
- ก๊าซ : ก๊าซเช่น ไฮโดรเจนซัลไฟด์ คลอรีน และแอมโมเนียอาจเป็นอันตรายได้หากสูดดมเข้าไปด้วยความเข้มข้นสูงหรือสัมผัสกับผิวหนัง
- สารกำจัดศัตรูพืช : สารกำจัดศัตรูพืชเป็นสารเคมีที่ใช้ในการควบคุมศัตรูพืชและอาจเป็นอันตรายต่อมนุษย์หากสูดดม กินเข้าไป หรือสัมผัสกับผิวหนัง
- โลหะหนัก : โลหะหนัก เช่น ตะกั่ว ปรอท และแคดเมียม อาจเป็นพิษหากกลืนกินหรือหายใจเข้าไป และสามารถสะสมในร่างกายเมื่อเวลาผ่านไป ก่อให้เกิดโรคร้ายแรงเกี่ยวกับทางเดินหายใจต่างๆ
- ของเหลวไวไฟ : ของเหลวไวไฟ เช่น น้ำมันเบนซิน ดีเซล และแอลกอฮอล์อาจเป็นอันตรายได้ เนื่องจากติดไฟได้ง่าย และอาจทำให้เกิดไฟไหม้หรือการระเบิดได้หากไม่ได้รับการจัดเก็บหรือจัดการอย่างเหมาะสม
- สารออกซิไดเซอร์ : สารออกซิไดเซอร์เป็นสารเคมีที่สามารถทำให้เกิดไฟไหม้หรือการระเบิดได้โดยการจ่ายออกซิเจนเข้าไปในกองไฟ ตัวอย่างของสารออกซิไดเซอร์ ได้แก่ คลอรีนและไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์
- สารเคมีมีพิษ : สารเคมีมีพิษเป็นสารเคมีที่อาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพของมนุษย์หากสูดดม กลืนกิน หรือสัมผัสกับผิวหนังหรือเยื่อเมือก ตัวอย่างของสารเคมีที่เป็นพิษ ได้แก่ ยาฆ่าแมลง โลหะหนัก และตัวทำละลายอินทรีย์บางชนิด
กลยุทธ์การจัดการสารเคมีอันตรายในโรงงานอุตสาหกรรม
- ใช้อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPE) : พนักงานที่ทำงานกับสารเคมีอันตรายควรได้รับ PPE ที่เหมาะสม เช่น ถุงมือ เครื่องช่วยหายใจ และชุดป้องกัน เพื่อลดการสัมผัสกับสารเคมี
- แจ้งเตือนเกี่ยวกับอัตรายอย่างชัดเจน : นายจ้างควรใช้วิธีการสื่อสารถึงความเป็นอันตรายเพื่อแจ้งให้พนักงานทราบเกี่ยวกับอันตรายที่เกี่ยวข้องกับสารเคมีที่พวกเขาทำงานด้วย เช่น ป้ายเตือนต่างๆ สัญลักษณ์เตือน หรือสื่อที่ใช้ในการเตือนถึงอันตรายต่างๆ
- การจัดเก็บและการจัดการที่เหมาะสม : ควรจัดเก็บและจัดการสารเคมีอันตรายอย่างเหมาะสมเพื่อลดความเสี่ยงของการหก การรั่วไหล หรืออุบัติเหตุ เช่น เก็บไว้ในที่ที่ปลอดภัย ห่างจากผู้คน เข้าถึงได้ง่าย อุณหภูมิเหมาะสม บรรจุภัณฑ์แข็งแรงและมีคุณสมบัติในการป้องกันสารอันตราย
- การติดฉลากที่เหมาะสม : ภาชนะบรรจุสารเคมีอันตรายควรระบุชื่อและอันตรายของสารเคมีอย่างชัดเจน
- การฝึกอบรม : พนักงานที่ทำงานกับสารเคมีอันตรายควรได้รับการฝึกอบรมสารเคมีอย่างเหมาะสมเกี่ยวกับอันตรายที่เกี่ยวข้องกับสารเคมีและวิธีป้องกันตนเอง
- การตรวจสอบอย่างสม่ำเสมอ : นายจ้างควรตรวจสอบสถานที่ทำงานเป็นประจำเพื่อให้แน่ใจว่าพนักงานไม่ได้สัมผัสกับสารเคมีในระดับที่เป็นอันตราย
ใครบ้างที่จะได้รับอันตรายจากสารเคมีอันตรายในอุตสาหกรรม?
ผู้ปฏิบัติงานที่เกี่ยวข้องโดยตรงในการจัดการหรือทำงานกับสารเคมีอันตรายในโรงงานอุตสาหกรรมมีความเสี่ยงสูงสุดในการสัมผัสกับสารเคมีเหล่านี้และประสบกับอันตรายที่เกี่ยวข้อง อย่างไรก็ตาม คนงานอื่นๆ ก็อาจจะได้รับสารเคมีอันตรายทางอ้อมเช่นกัน เช่น พนักงานซ่อมบำรุง หรือผู้ที่ทำงานใกล้กับพื้นที่ที่ใช้สารเคมีอันตราย นอกจากนี้ ประชาชนทั่วไปอาจมีความเสี่ยงหากมีการปล่อยสารเคมีอันตรายสู่สิ่งแวดล้อมโดยไม่ตั้งใจ
มาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับสารเคมีอันตรายในอุตสาหกรรม
- Occupational Safety and Health Administration (OSHA) Hazard Communication Standard : มาตรฐานนี้กำหนดให้นายจ้างแจ้งให้พนักงานทราบเกี่ยวกับอันตรายของสารเคมีที่พวกเขาทำงานด้วยและวิธีป้องกันตนเองอย่างชัดเจน ละเอียด และถูกต้อง
- Globally Harmonized System of Classification and Labeling of Chemicals (GHS) : มาตรฐานสากลนี้ระบุเกี่ยวกับมาตรฐานสำหรับการจำแนกประเภทและติดฉลากสารเคมีตามความเป็นอันตราย และกำหนดให้ทั้งผู้ผลิตไปจนถึงผู้จัดจำหน่ายสารเคมีจัดเตรียมเอกสารข้อมูลความปลอดภัย (SDS) ที่มีข้อมูลเกี่ยวกับความเป็นอันตราย การจัดการและการใช้สารเคมีอย่างปลอดภัย
- European Union (EU) Classification, Labeling and Packaging (CLP) Regulation : ระเบียบข้อบังคับนี้อ้างอิงตาม GHS และกำหนดให้สารเคมีได้รับการจัดประเภท ติดฉลาก และบรรจุหีบห่อในลักษณะที่สอดคล้องกันทั่วทั้งสหภาพยุโรป
- International Labour Organization (ILO) : ข้อกำหนดนี้ให้แนวทางสำหรับการใช้และการจัดการสารเคมีอย่างปลอดภัยในสถานที่ทำงาน
